πλουτωνίτες

πλουτωνίτες
Μαγματικά πετρώματα διείσδυσης (εκρηξιγενή), η στερεοποίηση των oποίων έγινε στο εσωτερικό του γήινου φλοιού και υπό ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης. Τα πλουτώνεια πετρώματα εμφανίζονται με διάφορες μορφές και σχήματα: βαθόλιθοι, όγκοι π. με μεγάλες διαστάσεις που περιβάλλονται από εμφανείς σχηματισμούς πετρωμάτων, με άγνωστο όμως υπόβαθρο εξαιτίας του μεγάλου βάθους τους· σωροί, όγκοι π. με ακανόνιστο σχήμα μεγάλης έκτασης, με αποφύσεις που εισχωρούν μέσα στα περιβάλλοντα πετρώματα· λακκόλιθοι, όταν η πίεση του μάγματος, που διεισδύει ανάμεσα στα στρώματα της λιθόσφαιρας, κατορθώνει να αναθολώσει τα υπερκείμενα στρώματα, δημιουργώντας ένα όγκο π. θολωτό, με βάση επίπεδη· φλέβες διείσδυσης, όταν το μάγμα γεμίζει τα ρήγματα και τις διαρρήξεις του γήινου φλοιού και δημιουργεί φλέβες, μήκους συχνά αρκετών χιλιομέτρων, οι οποίες διασχίζουν υπό γωνία τα γύρω πετρώματα, ενώ περιορίζονται από παράλληλα στρώματα πετρωμάτων· κοιτοειδείς φλέβες, όταν ακολουθούν την επιφάνεια σχιστότητας των γύρω στρωμάτων (μεταμορφωμένων πετρωμάτων) ή της στρώσης αυτών (ιζηματογενών πετρωμάτων). Αυτό οφείλεται στη μικρότερη αντίσταση που βρίσκει το μάγμα στις επιφάνειες αυτές κατά τη διείσδυση του. Σχετικά με τη γένεση των βαθολίθων υπάρχουν πολλές θεωρίες, φαίνεται όμως να υπερισχύει η άποψη ότι οι βαθόλιθοι προέρχονται από τη μαγματοποίηση (τήξη και ανακρυστάλλωση) των προϋπαρχόντων ιζηματογενών πετρωμάτων, αφού είναι φανερές οι σχέσεις τους με τις ορογενετικές διεργασίες. Από τις μορφές των πλουτωνείων πετρωμάτων που αναφέρθηκαν, οι φλέβες, καθώς και οι αποφύσεις, ονομάζονται και έγχυτοι π., γιατί περικλείονται τελείως από τα περιβάλλοντα πετρώματα. Για τους π. αυτούς, οι μελετητές συμφωνούν ότι προέρχονται απευθείας από το βασαλτικό μάγμα και ότι οι διαφοροποιήσεις προς την όξινη ή τη βασική κατεύθυνση οφείλονται σε φυσικοχημικά φαινόμενα που παρεμβαίνουν κατά τη διάρκεια της στερεοποίησης του μάγματος. Είδη πλουτωνιτών, από άποψη ορυκτολογικής σύστασης, υπάρχουν πολλά.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • μάγμα — Μάζα σε υγρή κατάσταση (τήγμα) που υπάρχει σε ορισμένες βαθιές ζώνες του φλοιού της Γης (μαγματικές φωλιές). Όταν το μ. απομακρυνθεί από αυτές τις μαγματικές εστίες, όπου η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή, υφίσταται βραδεία ψύξη, σε μεγάλο βέβαια… …   Dictionary of Greek

  • πλουτώνιος — ια, ιο, και πλουτώνείος, εια, ειο / πλουτώνιος, ία, ον και πλουτώνείος, εία, ειον, ΝΜΑ αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στον Πλούτωνα νεοελλ. 1. αυτός που συντελείται στα έγκατα τής γης, ενδογήινος 2. ο αναφερόμενος στον πλουτωνισμό 3. το ουδ. ως… …   Dictionary of Greek

  • ερκύνια ορεογένεση ή βαρίσκιος — Το σύνολο των πτυχώσεων του φλοιού της Γης οι οποίες έγιναν κατά τη διάρκεια του λιθανθρακοπερμίου (παλαιοζωικός αιώνας), σε διάστημα περίπου 200 280 εκατομμυρίων ετών. Ο όρος ερκύνιος είναι γαλλικός, ενώ ο βαρίσκιος γερμανικός. Κατά τον Γερμανό… …   Dictionary of Greek

  • ορεογένεση — Το σύνολο των γεωλογικών φαινομένων που προκάλεσαν τον σχηματισμό των ορεινών αλυσίδων. Ο κλάδος της γεωλογίας που διατυπώνει τις διάφορες υποθέσεις περί ορεογένεσης ονομάζεται τεκτονική και μελετά τις αιφνίδιες παραμορφώσεις (πτυχώσεις,… …   Dictionary of Greek

  • πετρώματα — Στον όρο αυτό περιλαμβάνονται όλες οι ορυκτολογικές συγκεντρώσεις, που αποτελούν βασικά τμήματα της λιθόσφαιρας (γήινος φλοιός)· τα π. έχουν σχηματιστεί γενικά από τη συνένωση δύο ή περισσότερων διαφορετικών ορυκτών· υπάρχουν βέβαια και… …   Dictionary of Greek

  • πορφύρες — Εκρηξιγενή πετρώματα, που προέρχονται συνήθως από όξινα μάγματα, χωρίς όμως να αποκλείονται και τα μη χαλαζιακά. Βασική σημασία έχει ο ιστός τους, που είναι αφανιτικός (μικροκρυσταλλική θεμελιώδης μάζα και μικροκοκκώδης) ή πορφυροειδής… …   Dictionary of Greek

  • συηνίτες — Εκρηξιγενή πετρώματα (πλουτωνίτες βάθους), που χαρακτηρίζονται από την απόλυτη σχεδόν απουσία χαλαζία και την εμφάνιση αστρίων. Εφόσον οι άστριοι είναι αλκαλικοί (ορθόκλαστο ή ανορθόκλαστο), χαρακτηρίζονται ως αλκαλικοί, ενώ όταν συμμετέχουν και… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”